JavaScript là gì? Tổng hợp kiến thức về JavaScript đầy đủ nhất cho người mới bắt đầu

Lợi ích khi dùng JavaScript là gì?

Là một ngôn ngữ lập trình phổ biến sử dụng trên 92% nền tảng website hiện nay, JavaScript đã thể hiện vai trò quan trọng với lĩnh vực này. Tầm quan trọng của nó thể hiện qua các thao tác, công dụng như:

• Triển khai tập lệnh phía máy khách

JavaScript giúp các lập trình viên có thể dễ dàng viết tập lệnh phía máy khách, tích hợp các tập lệnh một cách liền mạch vào HTML, giúp website tương tác, trả lời người dùng ngay lập tức và tạo ra giao diện hiển thị đẹp, thu hút người dùng.

• Viết mã phía máy chủ

Các lập trình viên có thể viết mã phía máy chủ bằng ngôn ngữ lập trình JavaScript.

• Đơn giản hóa phát triển ứng dụng web phức tạp

JavaScript giúp các nhà phát triển đơn giản hóa thành phần của ứng dụng, nhờ đó đơn giản hóa việc phát triển các ứng dụng web phức tạp.

• Thiết kế web responsive

JavaScript cho phép thiết kế web responsive – tối ưu trên các thiết bị khác nhau từ máy tính đến điện thoại di động chỉ với một bộ mã.

• Google AMP

Để có thể tăng tốc trang di động (AMP) của Google, các lập trình viên cần sử dụng ngôn ngữ lập trình JavaScript.

• Nhiều bộ chuyển đổi

Mặc dù thiếu một số tính năng phức tạp được cung cấp bởi các ngôn ngữ lập trình hiện đại như Java và C#, JavaScript vẫn có thể dễ dàng mở rộng bằng cách sử dụng các bộ chuyển đổi như CoffeeScript, TypeScript, DukeScript và Vaadin.

Các khái niệm liên quan đến JavaScript

Ngoài hiểu được khái niệm JavaScript là gì, bạn cần phải hiểu thêm một số khai niệm liên quan. Dưới đây là một số khái niệm về một số thuật ngữ liên quan đến JS để bạn có thể nắm được và hiểu hơn khi tìm hiểu về JS là gì?

JavaScript Framework là gì?

JavaScript Framework là thư viện được xây dựng dựa vào JavaScript. Mỗi framework được tạo ra để phục cho từng lĩnh vực khác nhau. Một số JavaScript Framework thông dụng như:

• Reactjs: Thư viện dùng cho ứng dụng mobile.
• Node.js: Dùng để xây dựng và phát triển ứng dụng realtime từ phía máy chủ.
• Angular: Dùng để xây dựng ứng dụng Single Page….

Client-side JavaScript là gì?

Client-side JavaScript là form phổ biến được sử dụng phổ biến hiện nay. Một trang web không cần một HTML tĩnh, nhưng có thể bao gồm các chương trình có thể tương tác với người dùng hay điều khiển trình duyệt và tạo nội dung HTML động.

JavaScript hoạt động trên trang web như thế nào?

• Thông thường, JavaScript sẽ được nhúng trực tiếp vào một website hoặc chúng được tham chiếu qua file .js hay .JavaScript.
• JavaScript là một ngôn ngữ đến từ phía Client nên Script sẽ được download về máy client khi truy cập.
• Ở đây, chúng sẽ được hệ thống xử ý. Vì thế, bạn không cần phải tải về máy server rồi chờ cho chúng xử lý xong mới phản hồi được kết quả đến client.

Các thư viện JavaScript phổ biến

Có rất nhiều thư viện và khung được viết từ JavaScript như:

• jQuery: Chuyên về hiệu ứng.
• js: Xây dựng ứng dụng thời gian thực.
• AngularJS: Xây dựng ứng dụng trang cá nhân.
• ReactJS: Viết ứng dụng mobile.
• Một số thư viện khác như ExtJS, Sencha Touch,….

Ưu nhược điểm của ngôn ngữ lập trình JavaScript 

JavaScript có rất nhiều ưu điểm nổi bật. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm đó thì nhược điểm của ngôn ngữ lập trình này cũng cần được lưu ý để có thể sử dụng một cách hiệu quả nhất.

Ưu điểm

Một số ưu điểm nổi bật của ngôn ngữ lập trình JavaScript như sau:

• Là ngôn ngữ lập trình rất dễ học.
• Những lỗi JavaScript thường dễ để  được phát hiện, qua đó giúp bạn sửa lỗi một cách nhanh chóng và dễ dàng hơn.
• Những trình duyệt web có thể dịch thông qua HTML mà không cần sử dụng đến một compiler.
• JavaScript có thể hoạt động ở trên nhiều nền tảng và các trình duyệt web khác nhau.
• JavaScript được các chuyên gia đánh giá là một loại ngôn ngữ lập trình nhẹ và nhanh hơn nhiều so với nhiều ngôn ngữ lập trình khác.
• JavaScript còn có thể được gắn trên một số các element hoặc những events của các trang web.
• Những website có sử dụng JavaScript sẽ giúp cho trang web đó có sự tương tác cũng như tăng trải nghiệm mới cho người dùng.
• Người dùng cũng có thể tận dụng JavaScript với mục đích kiểm tra những input thay vì cách kiểm tra thủ công thông qua hoạt động truy xuất database.
• Giao diện phong phú với nhiều thành phần như Drag and Drop, Slider để cung cấp đến cho người dùng một giao diện giàu tính năng (Rich Interface).
• Giúp thao tác với người dùng phía Client và tách biệt giữa các Client với nhau.

Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm kể trên thì JavaScript vẫn có những nhược điểm riêng tương tự như các ngôn ngữ lập trình khác hiện nay:

• JavaScript Code Snippet khá lớn.
• JavaScript dễ bị các hacker và scammer khai thác hơn.
• JavaScript cũng không có khả năng đa luồng hoặc đa dạng xử lý.
• Có thể được dùng để thực thi những mã độc ở trên máy tính của người sử dụng.
• Những thiết bị khác nhau có thể sẽ thực hiện JavaScript khác nhau, từ đó dẫn đến sự không đồng nhất.
• Vì tính bảo mật và an toàn nên các Client-Side JavaScript sẽ không cho phép đọc hoặc ghi các file.
• JavaScript không được hỗ trợ khi bạn sử dụng ở trong tình trạng thiết bị được kết nối mạng.

Hướng dẫn cách viết chương trình JavaScript

Đối với dân lập trình, thì việc viết một chương trình JavaScript tương đối dễ dàng. Tuy nhiên, đối với người mới bắt đầu thì việc viết một chương trình ở trên JS còn khá  khó khăn. Vậy nên, bạn có thể viết chương trình với các bước hướng dẫn như sau:

Cặp thẻ mở và thẻ đóng

Tất cả những đoạn mã JS đều sẽ được đặt ở trong cặp thẻ đóng và mở <script></script>. Một ví dụ cụ thể dễ hiểu như sau:

<script language=”javascript”>
    alert(“Hello World!”);
</script>

Đặt thẻ Script ở đâu

Chúng ta có 3 cách để đặt thẻ Script phổ biến như sau:

• Internal: Viết ở trong file HTML hiện tại;
• External: Viết ra một file JS khác và tiếp tục import vào;
• Inline: Viết trực tiếp ở trong các thẻ HTML;

Viết chương trình JavaScript

Bước 1: Tạo 1 file index.html ở bất cứ vị trí nào ở trên máy tính, chỉ cần chúng có phần mở rộng .html. Sau đó, bạn viết một đoạn mã như hình dưới:

Bước 2: click chuột vào button với id=“clickme” bạn có thể viết mã chương trình JavaScript

Hướng dẫn cách nhúng JavaScript lên website

Để có thể nhúng một chuỗi code JavaScript lên trang web bạn chỉ cần gắn tag <script> là được:

<script type=”text/javascript”>
Your JavaScript code
</script>

Một quy tắc cơ bản là bạn nên gắn JavaScript ở trong tà <header> cho website. Trừ khi mà bạn muốn JavaScript thực thi ở một thời điểm nhất định nào đó hoặc một yếu tố cụ thể của trang web.
Bạn cũng có thể lưu lại code JavaScript ở dưới dạng một file riêng. Và mỗi khi bạn cần khi sử dụng web thì bạn có thể mở file này lên. Cụ thể, bạn có thể thêm JavaScript vào HTML một cách trực tiếp hoặc chèn JavaScript trong HTML thông qua một file độc lập khác.

Điểm khác biệt JavaScript với các ngôn ngữ lập trình

JavaScript được đóng vai trò như là ngôn ngữ chính trong lập trình web, ngoài ra các lập trình viên cũng cần sự kết hợp và áp dụng một số ngôn ngữ khác trong quá trình làm việc của mình như:

Các công cụ dùng để phát triển JavaScript

IDE JavaScript là gì?

IDE (Integrated Development Environment) là IDE JavaScript là một môi trường chuyên dụng cho các lập trình viên khi lập trình JavaScript, dùng để lập trình được tích hợp nhiều công cụ và tiện ích khác nhau như code editor, debugger, simulator,… .

Nên sử dụng IDE nào khi code JavaScript?

Một số IDE được sử dụng phổ biến như:

• NotePad ++.
• Visual Studio .
• PHP Designer.
• Dreamweaver.
• Sublime Text.

Ngoài ra còn một số công cụ chỉnh sửa JavaScript được đánh giá cao như:

• Microsoft FrontPage.
• Macromedia Dreamweaver MX.
• Macromedia Homesite 5.

Lời kết

Trên đây là bài viết về JavaScript. Bạn đã hiểu JavaScript là gì chưa. JavaScript mang nhiều tính năng và lợi ích nổi bật, đóng vai trò cực kỳ quan trọng với thế giới số Internet. Hy vọng sau bài viết này của Mẫu Website 24h, đã cung cấp đến bạn những kiến thức nền tảng để hiểu rõ hơn về JavaScript.